จัดฟัน ดัดฟัน ถือว่าเป็นทันตกรรมอีกรูปแบบหนึ่ง นั่นคือ ทันตกรรมจัดฟัน จะเรียกได้ว่าเป็นสาขาหนึ่งของงานทันตกรรม ซึ่งจะช่วยแก้ไขขากรรไกร ที่อยู่ในตำแหน่งที่ไม่ถูกต้อง และการแก้ไขรูปแบบของ ฟัน ที่ไม่สวยงาม ให้สวยงาม และเรียงตัวกันเป็นระเบียบ ซึ่งจะส่งผลต่อการใช้ประโยชน์จากการบดเคี้ยวอาหาร และการออกเสียงพูด ได้อย่างดียิ่งขึ้น

โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในคนที่มีปัญหาเกี่ยวกับความผิดปกติของการจัดเรียงฟัน ขากรรไกรที่ผิดปกติ รูปร่างฟันที่ผิดปกติ ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิต การขบเคี้ยวอาหาร การทำความสะอาดที่ยากลำบาก มีความเสี่ยงต่อการสูญเสียฟันก่อนวัยอันควรเนื่องมาจากฟันผุและโรคเหงือก การพูด การออกเสียง ที่ไม่เต็มประสิทธิภาพ ซึ่งสาเหตุหนึ่ง ก็อาจจะมีจากการกดทับของกล้ามเนื้อที่ใช้ในการบดเคี้ยวอาหาร ทำให้มีอาการปวดขากรรไกร คอ บ่า ไหล่ หลัง ปวดศีรษะ บุคลิกภาพเสีย การจัดฟัน จึงเป็นอีกหนึ่งทางออก ให้อาการผิดปกติเหล่านั้น ได้กลับคืนมาสู่สภาวะที่ปกติ ของขากรรไกร และการจัดเรียงตัวของฟันที่สวยงาม ได้ใช้ประโยชน์จากฟัน และเป็นการเสริมบุคลิก และความมั่นใจ ในการใช้ชีวิตได้ดียิ่งขึ้นอีกด้วย

ทันตแพทย์ จะตรวจความผิดปกติของฟันและขากรรไกร ความผิดปกติต่างๆ ที่ควรจะได้รับการ จัดฟัน ดัดฟัน ได้แก่

1.ฟันบน และฟันล่าง ยื่นออกมาผิดปกติ
2.ฟันห่าง ช่องว่างระหว่างฟันห่างกันผิดปกติ
3.ฟันสบเปิด คือมีช่องว่างระหว่างฟันบนกับฟันล่าง ผิดปกติ
4.ฟันกัดเบี้ยว คือ จุดรวมของฟันบนกับฟันล่างไม่ตรงกัน ผิดปกติ
5.ฟันซ้อน ที่งอกมาเกินกว่าฟันปกติ
6.ฟันกัดคร่อม ไม่ตรงกัน นั่นคือเวลาขบฟัน ฟันบนกับฟันล่าง ไม่ตรงกัน ส่งผลต่อการขบเคี้ยว ฟันไขว้กันไปมา

แนวทางการรักษาด้วยการ จัดฟัน ดัดฟัน

การจัดฟัน ดัดฟัน เป็นการช่วยจัดระเบียบของกล้ามเนื้อ และขากรรไกร ให้อยู่ในตำแหน่งที่ถูกต้อง ซึ่งแนวทางการรักษา ก็จะมีแบบถอดออกได้ และแบบติดถาวร ขึ้นอยู่กับสภาพปัญหา และทันตแพทย์ ผู้ตรวจ จะเป็นผู้วางแผนในการรักษา ด้วยการ จัดฟัน ดัดฟัน ในปัจจุบันนี้ มีหลากหลายรูปแบบของการรักษา อาทิเช่น

1.เหล็กดัดฟัน โดยการยึดติดฟัน ด้วย ยาง ลวด หรือเหล็ก เป็นตัวยึดต่ออุปกรณ์ เหล็กจะเชื่อมต่อติดกับด้านหน้าของฟัน เส้นลวด จะยึดติดกับยาง ดึงลวดให้ตึง ให้เคลื่อนฟันไปตำแหน่งที่ถูกต้อง ซึ่งต้องปรับเปลี่ยนเป็นระยะเวลาต่างๆ ตามที่ทันตแพทย์จะนัดเข้ามา
2.จัดฟันแบบใส เป็นการจัดฟันที่ไม่มีลวด และ เหล็ก จะมองไม่เห็นเวลาสวมใส่ และถอดออกได้ เวลารับประทานอาหาร
3.รีเทนเนอร์ เป็นการป้องกันการเคลื่อนที่ของฟัน ให้กลับไปอยู่ที่ตำแหน่งเดิม